Độc Đáo Lễ Hội Pháo Đất Ninh Giang Hải Dương

  Pháo đất là trò chơi dân gian có từ lâu đời. Tương truyền, các đội quân của nước ta đã gieo pháo đất đồng loạt, tạo nên những tiếng nổ rền vang để uy hiếp quân Tàu xâm lược  Pháo đất là trò chơi có ở vùng đồng bằng sông Hồng. Tại Hải Dương, trò chơi pháo đất có ở hai huyện: Ninh Giang  các xã Ứng Hòe ,Nghĩa An …và Quang Khải …Tứ Kỳ,  

 Các hội thi pháo có mối quan hệ mật thiết với mùa màng. Những năm cây lúa tươi tốt, hứa hẹn một vụ mùa bội thu thì các cuộc thi pháo tổ chức nhiều hơn những năm mùa màng kém. Các trận đấu pháo thường được tổ chức ở những nơi sinh hoạt văn hóa công cộng như: nhà văn hóa thôn, sân đình.

 

 Vào thời điểm tháng 4 – 5 khi những người nông dân nông nhàn thường tụ tập tổ chức các hội pháo đất.

 Từ quả đất ban đầu đến khi gieo pháo là một quá trình làm rất công phu, pháo thủ dùng các bộ phận của bàn tay và bàn chân để dận, đấm, lèn chặt quả đất. Quả pháo phải có hình bầu dục, mõm pháo nhỏ hơn gáy pháo, phần giữa dày hơn hai bên. Pháo thủ dùng khăn vải thấm nước, rồi vắt khô để lau mép pháo. Dùng hai tay bấm manh pháo cho đều, gọi là lên manh. Manh bấm xong, pháo thủ dùng dao (hoặc một thanh tre nhọn) khía sâu vào rãnh của manh cho đứt hẳn. Sau đó, tiếp tục bấm một lần đất phủ kín chỗ đã khía để làm liền manh. 

 

Ở phần mõm pháo, pháo thủ rạch một đường dài khoảng 5cm, gọi là ngắt manh, nơi để manh pháo bung ra. Ngắt manh xong, người làm pháo chỉnh cho pháo cân đối lần cuối, rồi chuẩn bị gieo pháo. Do quả pháo có trọng lượng 60-80kg nên cần vài người cùng nâng pháo giúp pháo thủ. Khi chuẩn bị gieo, chỉ có một pháo thủ đỡ pháo. Chân pháo thủ đứng vuông với hai vai, khuỷu tay tỳ vào bụng, hai bàn tay xòe ra đỡ lấy bụng pháo và giữ pháo cân bằng. Khi gieo, pháo thủ nín thở rồi thả pháo vào bàn.

Đất để đánh pháo ở xã Nghĩa An Ninh Giang là tốt nhất tỉnh Hải Dương. Các xã khác thường đến đây mua đất làm pháo. “Chúng tôi lấy đất ở khu Chiều Cửa, thôn Đa Nghi. Từ mặt ruộng, đào sâu xuống 2m mới đến tầng đất làm pháo. Tầng đất này chỉ dày 30cm, miếng đất không lẫn cát, sỏi và tạp chất khác. Sau khi lấy về, pháo thủ dùng dao, liềm thái đất thành từng miếng nhỏ, vụn, rồi tiếp tục lấy búa tạ đập, giã thật nhuyễn. Đất được trộn, thấu nhiều lần, sau đó sẽ đánh thành từng quả đất. Thông thường, pháo thi đấu có trọng lượng 60-80kg/quả”.

 

Trong các cuộc đấu, các pháo thủ được chọn kỹ lưỡng qua những cuộc thi trước đó. Trước mỗi trận đấu, pháo thủ phải luyện tập trước nhiều tuần. Mỗi trận đấu có số lượng các sòng thi đấu và số pháo khác nhau. Thông thường, mỗi trận đấu có 4 sòng và mỗi sòng có 20 lần gieo pháo. Trong một sòng, mỗi pháo thủ chỉ được gieo 1 pháo. Đội thắng ở một sòng thi đấu phải có tổng số thước các pháo cộng lại lớn hơn đội khác từ 2 thước pháo trở lên (một thước pháo bằng 40cm). Pháo được đo là manh pháo phải bung ra lớn hơn 2 thước và không bị tan. Trọng tài sẽ dùng thước đo hai mép của manh pháo để tính độ dài pháo ra. Đội chiến thắng trong một trận đấu có số thước pháo lớn nhất và hơn đối thủ 2 thước trở lên.

Sau mỗi cuộc đấu pháo, các pháo thủ tổ chức họp rút kinh nghiệm và liên hoan. Cả pháo thủ và khán giả cùng vui bên mâm cơm sau mỗi trận đấu. Pháo đất mang lại tiếng cười sảng khoái, sự đoàn kết cộng đồng, niềm tự hào với truyền thống quê hương. Nhiều người dù khản giọng, mất tiếng sau mỗi trận đấu vì cổ vũ nhiệt tình, nhưng ai cũng vui vẻ, yêu đời.

Xem thêm…

Mục tiêu phấn đấu của ngành du lịch tỉnh Hải Dương vào năm 2020. Trong số hơn 2 triệu lượt khách nói trên, sẽ có khoảng 480 nghìn lượt khách du lịch quốc tế và 1,6 triệu lượt khách du lịch nội địa. Những con số trên được đưa ra tại Hội nghị công bố Dự án điều chỉnh quy hoạch phát triển du lịch tỉnh Hải Dương đến năm 2020 và xúc tiến đầu tư du lịch, được Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Hải Dương tổ chức sáng 13/7.

Đảo Cò Chi Lăng Thanh Miện

Cũng theo Dự án quy hoạch nói trên, đến năm 2020, Hải Dương phấn đấu thu nhập từ du lịch đạt 220 triệu USD; tỉ lệ GDP du lịch trong tổng GDP của tỉnh đạt 3,8%. Ngoài ra, sẽ có trên 40 nghìn việc làm từ ngành du lịch, trong đó có 14 nghìn lao động trực tiếp.

Phát biểu tại Hội nghị, bà Đặng Thị Bích Liên, Phó chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương nhấn mạnh: Thông qua Hội nghị này, những nội dung của quy hoạch sẽ được công bố rộng rãi đến các cấp, các ngành và cộng đồng dân cư, để toàn xã hội cùng tham gia quản lý, thực hiện quy hoạch và đầu tư phát triển du lịch.

Hồ Côn Sơn

“Tỉnh Hải Dương sẽ tiếp tục hoàn chỉnh cơ chế quản lý đầu tư, tạo môi trường thông thoáng về đầu tư phát triển du lịch, đơn giản hóa các thủ tục hành chính và phát triển các dịch vụ hỗ trợ đầu tư để thu hút các nhà đầu tư; đồng thời tạo sự bình đẳng giữa đầu tư trong nước và nước ngoài, giữa tư nhân với Nhà nước”, Phó chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương nhấn mạnh.

 côn sơn

Dự án điều chỉnh quy hoạch tổng thể phát triển du lịch tỉnh Hải Dương đến năm 2020 sẽ được thực hiện trên phạm vi 10 huyện, một thị xã, một thành phố của tỉnh, với tổng diện tích tự nhiên 1.655,98 km2.

Dự án được thực hiện trong 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 từ năm 2011 đến 2015 và giai đoạn 2 từ 2016 đến 2020, với tổng vốn đầu tư là 5.438,91 tỉ đồng.

Tại Hội nghị, các ý kiến đều thống nhất đánh giá, Hải Dương là vùng đất có tiềm năng du lịch rất lớn với trên 3000 di tích lịch sử và danh thắng, trong đó có 148 di tích được xếp hạng quốc gia; Hải Dương còn có nhiều làng nghề nổi tiếng trong và ngoài nước. Ngoài ra, vùng đất này còn gắn với tên tuổi của nhiều anh hùng dân tộc và danh nhân văn hóa…Tuy đã đạt được những bước phát triển quan trọng, song du lịch Hải Dương vẫn chưa phát huy hết tiềm năng vốn có.

Những hạn chế của du lịch Hải Dương trong thời gian qua đã được chỉ ra tại Hội nghị như: Thiếu sản phẩm du lịch đặc thù, có sức hấp dẫn và cạnh tranh cao; nguồn nhân lực của ngành du lịch còn hạn chế cả về số lượng và chất lượng; quy hoạch, đầu tư đối với các trọng điểm du lịch còn chậm và hạn chế…

Vì thế, Dự án Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch tỉnh Hải Dương đến năm 2020 đã đưa ra các định hướng cơ bản như xác định thị trường du lịch; phát triển sản phẩm du lịch; xúc tiến quảng bá du lịch và đào tạo, phát triển nguồn nhân lực.

Ngoài ra, các trọng điểm phát triển du lịch được xác định là: địa bàn thành phố Hải Dương, địa bàn thị xã Chí Linh và địa bàn làng gốm Chu Đậu.

Nhằm tạo sự bứt phá để ngành du lịch phát triển tương xứng với tiềm năng, một số dự án sẽ được Hải Dương ưu tiên thực hiện từ nay đến năm 2020 là: Khu du lịch nghỉ dưỡng-chữa bệnh-dưỡng sinh Côn Sơn; Khu du lịch nghỉ dưỡng Làng quê Việt; Khu vui chơi giải trí Đảo Ngọc (phường Thanh Bình-TP Hải Dương).

Xem thêm…