Hồ Thăng Hen

Đến Cao Bằng, cứ ngỡ thác Bản Giốc hùng vĩ hay động Ngườm Ngao bí ẩn sẽ làm chúng tôi dừng chân lâu nhất, nhưng rồi nơi níu giữ chúng tôi lại là hồ Thăng Hen

Không có những trò chơi như đạp vịt, chèo thuyền, lướt canô, bơi lội..., chỉ mặt hồ xanh màu ngọc bích và thảm hoa tim tím đã níu chân chúng tôi cả một chiều bình yên.

 Hồ Thăng Hen 

Trước chuyến đi, chúng tôi đã mò mẫm tìm hiểu xem ngoài hai thắng cảnh hùng vĩ là thác Bản Giốc và động Ngườm Ngao, nước non Cao Bằng còn gì khác thú vị và tìm thấy một cái tên: Hồ Thăng Hen. Cái tên nghe là lạ, những tưởng chẳng mấy hấp dẫn, chỉ là một cái hồ thôi mà.

Rồi chúng tôi cũng ghé vào hồ, bởi không vội vã, lại cùng cung đường và bởi ý nghĩ chắc chỉ dừng nơi đây chừng nửa tiếng là đủ. Nhưng chúng tôi đã bị màu xanh như ngọc bích của hồ mê hoặc, bị vẻ bình yên của Thăng Hen níu chân đến tận chiều muộn.

Nằm cách thị xã Cao Bằng 25km, Thăng Hen là một trong quần thể 36 hồ nước ngọt trên đỉnh núi cao thuộc huyện Trà Lĩnh. Theo tiếng Tày, Thăng Hen có nghĩa là “đuôi ong”. Nhìn từ trên cao, hồ có hình thoi gần giống đuôi con ong, phía đầu nguồn của hồ có một hang rộng, nước luôn tuôn chảy.

Huyền thoại xưa truyền rằng, trước kia ở vùng Trà Lĩnh có một chàng trai thông minh tuấn tú, làm bao cô gái xinh đẹp thổn thức. Chàng thi đỗ làm quan, được ban thưởng 7 ngày vinh quy bái tổ trước khi vào kinh. Mải quyến luyến bên người vợ mới cưới là nàng Bjooc nết na, xinh đẹp, đến đêm thứ bảy chàng mới sực nhớ là phải trở về kinh.

Dốc sức vượt qua 36 thung lũng núi đá giữa đêm tối, chàng kiệt sức ngã khụyu, đập đầu vào núi Mã Phục và chết. 36 thung lũng ấy ngày nay là 36 cái hồ lớn nhỏ ở vùng rừng núi huyện Trà Lĩnh. Tương truyền rằng, nơi chàng nằm xuống chính là hồ Thăng Hen ngày nay. Mùa mưa, nước ở các hồ dâng lên xanh ngát. Mùa khô, các hồ hết nước, duy chỉ có Thăng Hen vẫn trong xanh, không bao giờ cạn.

Đường vào hồ Thăng Hen cũng thật đẹp, đi qua một ngôi làng nhỏ lô nhô những mái nhà gỗ. Những căn nhà thấp lụp xụp, mái nhà như chạm cả xuống đất. Có lúc, con đường bất ngờ dốc đứng giữa hai bên là vách núi cao, lúc lại uốn lượn giữa đồng lúa nương êm ả.

Ngày chúng tôi đến, vạt hoa dại ven hồ đang nở đầy những bông hoa nhỏ, tím ngắt. Thảm hoa tím ôm trọn lấy mặt nước hồ xanh màu ngọc bích mát lành giữa trưa nắng. Những tia nắng vàng nhảy nhót lấp lánh trên mặt hồ xanh phẳng lặng như gương. Xa xa, sau thảm hoa là tán rừng già xen lẫn những mỏm đá tai mèo, khiến mặt hồ như thu nhỏ lại, e ấp nép mình dưới sự chở che của núi rừng.

Phong cảnh nên thơ, êm đềm đến mức giữa trưa nóng mà chẳng ai có ý nghĩ sẽ nhảy xuống hồ tắm, bởi sợ làm vỡ mặt gương ngọc bích của hồ, sợ phá vỡ vẻ thanh bình nơi đây. Chúng tôi nằm giữa thảm hoa, để mặc những tia nắng nhảy múa xung quanh, thả hồn mình theo những dải mây trắng bồng bềnh vắt ngang sườn núi. Những câu chuyện cứ nhỏ dần, rì rầm rồi tắt hẳn, chỉ còn thấy thời gian trôi thật chậm và bình yên.