Tổng thống Bush và Big Three đang thúc đẩy sự phát triền của những chiếc xe chạy bằng ethanol. Nhưng chính sách này có thể sẽ có hại nhiều hơn là có lợi.

Tổng thống Mỹ George W. Bush tỏ ra rất thích thú với những model xe sạch mới nhất của Big Three. Dòng xe ấn tượng này bao gồm một model của General Motors chạy bằng ethanol, một chiếc xe điện của Ford chạy bằng hydro, và một chiếc Jeep của DaimlerChrysler sử dụng hỗn hợp nhiên liệu diesel sinh học. Các nhà sản xuất ô tô Mỹ cảm thấy hài lòng khi thông báo rằng, đến năm 2012, một nửa số lượng xe ở Mỹ sẽ vận hành bằng ethanol . “Nếu muốn giảm việc tiêu thụ xăng – và tôi nghĩ là chúng ta cần phải làm như vậy vì lý do an ninh quốc gia cũng như mối quan tâm đến môi trường – bạn cần phải có một sự lựa chọn hợp lý”, ông Bush cho biết.

Tuy nhiên, có một bí mật “bẩn” đằng sau những chiếc xe sạch. Các chính sách dành cho những model sử dụng nhiên liệu linh hoạt – hỗn hợp xăng và hơn 10% ethanol – được cho là có thể gây ra một số hậu quả không lường trước được. Một trong những hậu quả đó là các nhà sản xuất ô tô sẽ mất rất nhiều thời gian để có thể đáp ứng các tiêu chuẩn về tiết kiệm nhiên liệu nếu họ sản xuất những chiếc xe con và xe tải sử dụng nhiên liệu linh hoạt. Thế nhưng, Big Three đang có kế hoạch tung ra hàng trăm nghìn model như thế, mặc dù hầu hết khách hàng không sẵn sàng tiếp cận với nguồn nhiên liệu thay thế bởi vì chúng chỉ có sẵn với một số lượng ít ỏi tại vài trạm xăng dầu ở Mỹ.

Đó là một vấn đề lớn. Các nhà sản xuất ô tô cần đáp ứng những tiêu chuẩn nhất định của chính phủ về tiết kiệm nhiên liệu. Đối với xe sử dụng nhiên liệu linh hoạt, khả năng tiết kiệm nhiên liệu được tính dựa vào mức tiêu thụ khi chủ sở hữu sử dụng 50% xăng và 50% ethanol. Nhưng thực tế là chỉ 1% số xe sử dụng nhiên liệu linh hoạt tại Mỹ dùng E85 – 85% ethanol và 15% xăng - 99% còn lại vẫn dùng xăng truyền thống. Như vậy, càng nhiều xe con và xe tải sử dụng nhiên liệu linh hoạt thì lượng xăng tiêu thụ càng lớn; hậu quả là sẽ làm tăng khí thải gây hiệu ứng nhà kính và tăng sự phụ thuộc của nước này vào nguồn xăng dầu từ bên ngoài.

Những người bảo vệ cho môi trường đã không do dự khi lên tiếng phản đối. “Đó là một mưa đồ xấu xa”, Dan Becker, giám đốc chương trình nóng lên toàn cầu thuộc Sierra Club, phát biểu. “Các nhà sản xuất ô tô đang cố gắng bảo vệ bản thân họ khỏi việc sản xuất nhiều chiếc xe tiết kiệm nhiên liệu hơn. Họ đang tránh những yêu cầu giảm sự phụ thuộc vào xăng dầu, hạn chế hiện tượng nóng lên toàn cầu, tiết kiệm tiền cho khách hàng và quan trọng nhất là bảo vệ chính họ trước các đối thủ cạnh tranh như Toyota.”

Thủ phạm chính là luật 1988, gọi là Điều luật về Nhiên liệu thay thế sử dụng cho ô tô (Alternative Motor Fuels Act), được phát triển thành luật của năm 2008. Luật này yêu cầu cung cấp cho các nhà sản xuất ô tô một khoản tín dụng bổ sung nhằm đáp ứng những tiêu chuẩn tiết kiệm nhiên liệu cho việc sản xuất xe chạy bằng nhiên liệu thay thế. Nhà sản xuất sẽ không mất nhiều tiền để sản xuất những chiếc xe sử dụng nhiên liệu linh hoạt, trong khi đó để đáp ứng tiêu chuẩn tiết kiệm nhiên liệu thì có thể tốn kém hơn rất nhiều. Vì vậy, trong những năm gần đây, các công ty ô tô đã đổ xô vào sản xuất những chiếc SUV “uống xăng như nước” sử dụng nhiên liệu linh hoạt mà không hề quan tâm đến khả năng tiết kiệm nhiên liệu của chúng.

Tuy nhiên, như chính quyền ông Bush đã thừa nhận vào năm 2002, khách hàng sở hữu những chiếc xe sử dụng nhiên liệu linh hoạt này không có ý định dùng nhiên liệu thay thế. Những nhiên liệu dựa vào ethanol như E85 rất khó kiếm, và chỉ có sẵn ở một số vùng nhất định của nước Mỹ. Theo thống kế của National Ethanol Vehicle Coalition (NEVC), chỉ có 1.600 trong số 176.000 trạm xăng dầu ở Mỹ bơm E85, nhiên liệu thay thế phổ biến nhất. Do vậy, càng nhiều xe sử dụng nhiên liệu linh hoạt trên đường phố mà không có trạm bơm nhiên liệu thuận tiện, người Mỹ càng tiêu thụ nhiều xăng hơn.

Những người chủ trương ethanol cho rằng những nhiên liệu như E85 là một giải pháp tức thì nhằm giảm sự phụ thuộc vào xăng dầu. “Không gì có thể giảm được đồ thị phát triển của dầu nhập khẩu và gạt bỏ nó như sử dụng E85, tận dụng những gì có sẵn hiện nay” chủ tịch đồng thời là giám đốc điều hành của GM, G. Richard Wagoner Jr., phát biểu tại Nhà Trắng.

Họ cũng lập luận rằng, sự không phù hợp giữa quy mô của dòng xe sử dụng nhiên liệu linh hoạt và sự sẵn có của ethanol sẽ được giải quyết. Phillip Lampert, giám đốc của NEVC, chỉ ra rằng số lượng trạm xăng dầu cung cấp E85 đã tăng gấp đôi vào năm ngoái, và nhóm của ông – được hỗ trợ bởi các nhà sản xuất ô tô và nhà sản xuất ethanol – đang tăng hỗ trợ thuế cho những công ty bán lẻ loại nhiên liệu này.